نقش پروبیوتیک در پیشگیری از ابتلا به پنومونی ناشی از ونتیلاتور

سابقه و هدف: با توجه به نقش پروبیوتیک‌ها در بالانس ارگانیسم‌های دستگاه گوارش و با توجه به نقش محوری کلونیزاسیون باکتری‌ها در پاتوژنز پنومونی ناشی از ونتیلاسیون (Ventilator associated pneumonia, VAP)، هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان کمکی با پروبیوتیک در جلوگیری از ابتلا به VAP در بیماران تحت ونتیلاسیون مکانیکی است. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی کارآزمایی بالینی، تصادفی و دو سو کور بر روی 60 بیمار تحت ونتیلاسیون مکانیکی و با خطر بالای ابتلا به VAP، از بین بیماران بستری در ICUهای بیمارستان ولی‌عصر اراک، ایران، انجام شد. بیماران به شکل راندوم در دو گروه با تعداد برابر، پروبیوتیک (مداخله) و کنترل (پلاسبو) قرار گرفتند. گروه مداخله علاوه بر درمان‌های روتین پیشگیرانه برای VAP تحت گاواژ پروبیوتیکLactobacillus rhamnosus GG ، 3 نوبت در روز و گروه کنترل علاوه بر درمان روتین تحت تجویز پلاسبو قرار گرفتند. اطلاعات دموگرافیک و بالینی بیماران ثبت شد و پاسخ بالینی به صورت پیامد اولیه (فراوانی ابتلا به VAP) و ثانویه (سایر فاکتورهای بالینی) تفسیر شد. یافته‌ها: از 60 بیمار تحت مطالعه در دو گروه، 22 بیمار (%6/36)، مبتلا به VAP شدند، که از این تعداد به ترتیب 7 (%3/23) و 15 (%50) بیمار در گروه پروبیوتیک و کنترل قرار داشتند. (03/0=p) میانگین روزهای بستری در ICU (مداخله: 7/4±2/14، کنترل: 5/6±6/17، 028/0=p) روزهای بستری در بیمارستان (مداخله:6/5±1/24، کنترل: 6/6±4/27، 041/0=p) و تعداد بیماران مبتلا به اسهال ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل (مداخله: 1 (%3/23)، کنترل: 6 (%20)، 04/0=p) به شکل معناداری در گروه پروبیوتیک کم‌تر از پلاسبو بود. هم‌چنین میانگین مدت زمان شروع اینتوباسیون تا ابتلا به VAP (مداخله: 02/1±5/10، کنترل: 6/2±1/6، 008/0=p) و موارد بهبودی کامل (مداخله: 25 (3/83)، کنترل: 14 (%6/46)، 003/0=p) به شکل معناداری در گروه مداخله بیش‌تر از کنترل به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: پروبیوتیک یک درمان پروفیلاکسی موثر در پیشگیری از ابتلا به VAP در بیماران با ریسک بالای ابتلا به VAP بستری در ICU می‌باشد. در نتیجه، استفاده از این درمان، در بیماران کاندید اینتوباسیون طولانی‌مدت توصیه می‌گردد.